Увага! Старонка працуе ў тэставым рэжыме. Заўважаныя недакладнасці, калі ласка, дасылайце на movananova.by@gmail.com.
Слова | Прыклад выкарыстання |
---|---|
Кватэ́ра – у доме, дзе ёсць некалькі ці шмат кватэр | У якой кватэры жыве спадар Валянцін? |
Хата – 1. вясковы дом; 2. жытло; месца, дзе жывём | За пагоркам паказалася вёска на восем хат. У мяне ў хаце непрыбрана! |
Пакой (рус. комната) | У пакоі было цёмна, таму давялося шукаць дзверы навобмацак. |
Сенцы (у вясковай хаце) | У сенцах стаяў старадаўні куфар з вышыванымі ручнікамі. |
Гаўбе́ц / балкон | Сабака дрэнна сябе паводзіў і таму застаўся ночыць на гаўбцы. |
Ганак (рус. крыльцо, вымаўляецца з выбухным “г”) | Вуды і дарожную сумку Васіль пакінуў на ганку. |
Калідор (рус. коридор) | Дзверы ўсіх пакояў выходзілі ў агульны калідор. |
Вітальня / пярэдні пакой (рус. прихожая)
Слова | Прыклад выкарыстання |
---|---|
Дзверы (толькі множны лік!) | Гаспадар вырашыў пафарбаваць дзверы ў бэзавы колер. |
Банкетка, зэ́длік (рус. скамеечка) | Каб абуць чаравікі, Мікіта прысеў на зэдлік. |
Свяцільня (рус. светильник) | Алаіза для прыгажосці выразала з каляровай паперы матылькоў і наляпіла іх на свяцільню. |
Дыван (рус. ковер) | Усе сцены і падлога ў кватэры Станіславы Іосіфаўны былі завешаныя і засланыя дыванамі. |
Люстэ́рка / люстра (рус. зеркало) | Перад адыходам на працу Міраслава любіла падоўгу круціцца перад люстэркам. |
Ша́тня / гардэроб / шафа для адзення | У шатні Веранікі ўжо не хапала плечак для ўсяе вопраткі. |
ВАЖНА!
Стул (рус.) = крэсла (бел.)
Кресло (рус.) = фатэль (бел.)
Диван (рус.) = канапа (бел.)
Ковер (рус.) = дыван (бел.)
Гасцёўня / гасціная / зала
Слова | Прыклад выкарыстання |
---|---|
Крэсла (рус. стул) | Абапал стала стаялі тры венскія крэслы. |
Фатэ́ль (рус. мягкое кресло) | Гаспадар прапанаваў гасцям прысесці ў выгодныя фатэлі. |
Канапа (рус. диван) | Вечарамі Саша звычайна ляжаў на канапе і глядзеў серыялы. |
Тэлевізар | Па тэлевізары па ўсіх каналах раптоўна сталі паказваць “Лебядзінае возера”. |
Шпале́ры (рус. обои) | Пакуль мама была на кухні, малы Янка намаляваў на шпалерах Грунвальдскую бітву. |
Жырандоль (жан. род) / люстра | У касцёле ў Крошыне вісіць жырандоль, якую вырабіў Паўлюк Багрым. |
Фіранка, фіранкі (рус. занавески) | Праз фіранкі было добра бачна, што адбываецца ў двары. |
Гардзіна, гардзіны / штора, шторы | Настаў вечар, і маці зацягнула гардзіны ў пакоях. |
Акно (мн. лік – вокны), шыба (рус. оконное стекло в раме), фортка (рус. форточка) | Дзятва ў двары гулялася ў мячык – і ненаўмысна пацэліла ў шыбу бабы Мані. |
Падаконне / падаконнік | На падаконні сядзеў кот і старанна вылізваўся. |
Кухня
Слова | Прыклад выкарыстання |
---|---|
Лядоўня (рус. холодильник) | У лядоўні было поўна ўсякіх заморскіх прысмакаў. |
Мікрахвалевая печ / мікрахвалеўка, мікрахвалёўка (гутарк.) | Стэфка забылася на піражок – і ён раскаліўся ў мікрахвалёўцы. |
Стол | На стале было падрыхтавана ўсё для ўрачыстай вячэры. |
Мыйня / мыйка | У мыйні назбіралася шмат бруднага посуду. |
Пліта | На пліце гатаваліся адначасова тры стравы: першая, другая і кампот. |
Кафля на падлозе | Памытая кафля была вельмі слізкай – і кот не адразу дабраўся да міскі з ежаю. |
Спальня
Слова | Прыклад выкарыстання |
---|---|
Ложак (рус. кровать) | На ложку стаяў кошык з ружамі і ляжала таямнічая цыдулка (рус. записка). |
Шафа | У шафе Света ўжо не першы год вяла безвыніковае змаганне з моллю. |
Тумбачка | На тумбачцы стаяла лямпа і ляжаў недачытаны томік вершаў Алеся Разанава. |
Камода (жан. род!) | У невялікай з выгляду камодзе змяшчалася багата ўсякіх рэчаў. |
Шуфля́да / шуфля́дка (рус. выдвижной ящик стола или комода) | У пошуках цукерак Арцём вывернуў усе шуфляды ў матчынай камодзе. |
Дзіцячы пакой
Слова | Прыклад выкарыстання |
---|---|
Ложак (рус. кровать) / ложачак | Поруч з ложкам для Алеся ў дзіцячым пакоі з’явіўся ложачак для маленькай Адэлі. |
Цацкі (рус. игрушки) | Бацькі прасілі дзетак збіраць цацкі ў кош штовечар перад сном. |
Кампутар / камп’ютар | Мама дазваляла Мікіту сядзець за кампутарам не больш за дзве гадзіны на дзень. |
Пісьмовы стол | Пісьмовы стол Камілы рэгуляваўся па вышыні пад рост дзіцяці. |
Настольная лямпа | Дамінічак абляпіў абажур настольнай лямпы блёсткамі, каб было прыгажэй! |
Зэдлік для заплечніка (рус. скамеечка для портфеля) | Поруч са сталом тата змайстраваў для Васіля зэдлік для заплечніка. |
Прыбіральня / туалет
Слова | Прыклад выкарыстання |
---|---|
Унітаз | У новую кватэру Анфіса набыла зялёны ўнітаз у бобачкі. |
Туалетная папера | Антось быў гарачым патрыётам і набываў толькі туалетную паперу, дзе было напісана па-беларуску. |
Ванны пакой
Слова | Прыклад выкарыстання |
---|---|
Рукамыйнік | На рукамыйніку стаяла шклянка з зубнымі шчоткамі і вадкае мыла. |
Ванна | Каб прымаць ванну было прыемней, Валянціна дадала ў ваду араматычны алей. |
Пра́льная (рус. стиральная) машына, праць / мыць бялізну (рус. бельё) Звярніце ўвагу на асабовыя формы дзеяслова праць: я пяру, ты пярэш, ён пярэ, мы пяром, вы пераце́, яны пяруць. |
Пасля набыцця пральнай машыны Марына перастала ўвогуле праць бялізну ўручную. |
Змеявік. Звярніце ўвагу, што ў самім слове пішам “я”, бо гэта першы склад перад націскам. А ва ўскосных формах пішам “е”: змеЯвік, на змеЕвіку. | На змеевіку сушыліся рукавіцы, ушчэнт прамоклыя падчас гульні ў снежкі. |
Мыла, шампунь, сродкі гігіены, мы́йныя сродкі (рус. моющие средства) | Шампунь скончыўся, і Ягор вырашыў памыць галаву гаспадарчым мылам. |
Гумовы дыванок на падлозе (рус. резиновый коврик на полу) | Каб не паслізнуцца, Настасся паслала ў ванным пакоі прыгожы гумовы дыванок на падлозе. |
Становішча ў прасторы
Унізе / на доле
Уверсе / угары́
Справа
Злева
Увага! Запаўняйце тэсты выключна з беларускай раскладкі клавіятуры (за выключэннем рускіх словаў)! Вялікія і малыя літары значэння не маюць. Калі вы ведаеце некалькі правільных адказаў, напішыце толькі адзін з іх.
Пусты радок не залічваецца: калі слова, на вашую думку, напісана правільна, перапішыце яго ў поле для адказу
Клічныя формы назоўнікаў
Клічная форма назоўнікаў існавала яшчэ ў праславянскай мове, аднак на сёння захавалася не ва ўсіх славянскіх. У рускай, напрыклад, яна была цалкам выцеснена формамі назоўнага склону. У савецкі час у беларускай мове пад уплывам рускай з парадыгмы скланення назоўнікаў знік клічны склон, аднак самі формы захаваліся як у дыялектах, так і ў літаратурнай мове. Калі гаварыць пра дыялекты, дык клічныя формы больш уласцівыя паўднёва-заходнему дыялекту беларускай мовы, дзе яны ахопліваюць не толькі назоўнікі мужчынскага, але часам і назоўнікі жаночага роду (ма́мо, Ма́нё – з націскам на першым складзе).
У сучаснай беларускай літаратурнай мове клічныя формы маюць пераважна адушаўлёныя назоўнікі мужчынскага роду адзіночнага ліку (асабовыя назоўнікі кшталту браце, пане), радзей словы, якія абазначаюць іншых жывых істотаў (коце), а таксама часам неадушаўлёныя назоўнікі, звычайна ў паэтычным кантэксце (га́ю). Клічныя формы ў сказе звычайна з’яўляюцца звароткамі і на пісьме вылучаюцца коскамі: Як я без цябе, браце, сумавала! Пасля іх таксама можа ставіцца клічнік: Хлопча! Што ты тут робіш?
Канчаткі клічных формаў назоўнікаў
Увага! Запаўняйце тэсты выключна з беларускай раскладкі клавіятуры (за выключэннем рускіх словаў)! Вялікія і малыя літары значэння не маюць. Калі вы ведаеце некалькі правільных адказаў, напішыце толькі адзін з іх.
Пусты радок не залічваецца: калі слова, на вашую думку, напісана правільна, перапішыце яго ў поле для адказу